Việc quản lý chi tiêu như thế nào để tiêu dùng hợp lý mà không bị thâm hụt là vấn đề nan giải của nhiều người. Vậy làm cách nào để quản lý tài sản thông minh và sớm đạt được tự do tài chính? Ngân hàng số Timo sẽ giới thiệu đến bạn quy tắc 6 chiếc lọ tài chính, giúp bạn biết cách quản lý tiền thông minh qua bài viết dưới đây.
Đọc thêm về: Quy tắc 50/20/30 giúp quản lý tài chính cá nhân hiệu quả
Quy tắc 6 chiếc lọ là gì?
Quy tắc 6 chiếc lọ (tiếng anh: JARS Money Management System) là một phương pháp quản lý chi tiêu được sử dụng phổ biến trên thế giới. Theo quy tắc này, bạn nên chia ngân sách của mình thành 6 khoản chi tiêu khác nhau, gọi là 6 chiếc lọ. Cụ thể
- Lọ nhu cầu thiết yếu (55%): dành cho những khoản phí cố định như tiền thuê nhà, tiền điện nước, tiền internet,…
- Lọ tiết kiệm dài hạn (10%): dành cho việc tiết kiệm và tạo dựng quỹ dự phòng.
- Lọ tự do tài chính (10%): dành cho các khoản đầu tư để tăng thu nhập.
- Lọ giáo dục (10%): dành cho việc học tập và phát triển bản thân.
- Lọ hưởng thụ (10%): dành cho những khoản chi tiêu giải trí như đi du lịch, xem phim, mua sắm,…
- Lọ từ thiện (5%): chi tiêu để ủng hộ các tổ chức từ thiện hoặc đóng góp vào các hoạt động xã hội.
Quy tắc này được đề xuất bởi tác giả T. Harv Eker trong cuốn sách “Secrets of the Millionaire Mind”. Tác giả đã áp dụng và giảng dạy quy tắc này trong chương trình đào tạo tài chính cá nhân của mình, nhằm giúp mọi người quản lý tài chính một cách thông minh và đạt được sự mục tiêu tài chính. Quy tắc 6 chiếc lọ từ khi ra đời đã được rất nhiều người trên thế giới ứng dụng và đạt được hiệu quả trong việc quản lý tiền bạc, lập kế hoạch chi tiêu và sử dụng dòng tiền hợp lý.
Hãy cùng bắt đầu tìm hiểu cách thức hoạt động của quy tắc 6 chiếc lọ tài chính này như thế nào nhé.
Lọ nhu cầu thiết yếu (NEC – 55% thu nhập)
Quỹ tiền trong lọ đầu tiên sẽ chi trả cho những nhu cầu thiết yếu hàng tháng của bạn như tiền điện nước, nhà ở, ăn uống, đi lại,… Quỹ NEC này thường chiếm 55% tổng thu nhập. Tỷ lệ này được tính toán dựa trên mức sống tiêu chuẩn của nhiều người. Dù thói quen sinh hoạt của mỗi người là khác nhau, nhưng với mức tỷ lệ này, bạn có thể điều chỉnh chi tiêu và tiết kiệm sao cho phù hợp nhất với lối sống của mình.
Quỹ chi tiêu cần thiết cũng được sử dụng cho các mục đích như thanh toán hóa đơn và mua sắm thiết yếu. Đây là lọ có phần trăm thu nhập cao nhất. Nếu bạn dành hơn 80% thu nhập của mình cho các chi phí cơ bản, bạn cần phải tăng tổng thu nhập của mình hoặc thay đổi lối sống để cắt giảm chi phí.
Lọ tiết kiệm dài hạn (LTSS – 10% thu nhập)
Sau khi trích 55% thu nhập cho các hoạt động thiết yếu thì tiếp theo bạn nên trích 10% tổng thu nhập mỗi tháng để vào lọ tiết kiệm dài hạn. Đây là một tỷ lệ hợp lý giúp bạn có một khoản tiền dự phòng mà không ảnh hưởng đến chi tiêu hằng ngày.
Tiền tiết kiệm sẽ giúp bạn có khoản dự phòng cho những trường hợp cần thiết chẳng hạn như ốm đau, bệnh tật, tai nạn, thất nghiệp,… đồng thời giúp bạn đạt được các mục tiêu tài chính của mình trong tương lai như mua nhà, mua xe, du lịch,…
Tuy nhiên, bạn có thể linh hoạt điều chỉnh tỷ lệ của quỹ LTSS cho phù hợp với tình hình tài chính và mục tiêu tiết kiệm của mình. Ví dụ như bạn có thu nhập cao và muốn tiết kiệm nhiều hơn, bạn có thể tăng tỷ lệ này lên. Ngược lại, nếu bạn có thu nhập thấp hoặc có nhiều khoản chi tiêu khác, bạn có thể giảm tỷ lệ này xuống.
Một trong những cách dễ dàng và hiệu quả nhất để thiết lập hũ tiết kiệm dài hạn là sử dụng sản phẩm gửi tiết kiệm trực tuyến của Ngân hàng số Timo. Với Timo, bạn có thể gửi tiết kiệm trực tuyến ngay tại nhà, chỉ với vài thao tác đơn giản trên điện thoại. Hơn nữa, những tính năng ưu việt và ưu đãi hấp dẫn giúp Timo trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu cho khách hàng gửi tiết kiệm.
- Tiết kiệm từ 100K: Điều này giúp cho sổ tiết kiệm của Timo trở nên phù hợp với mọi đối tượng người dùng, bất kể thu nhập của bạn có cao hay thấp. Mức tiền gửi tối thiểu thấp từ 100.000 VNĐ cho phép khách hàng bắt đầu tiết kiệm ngay lập tức mà không cần phải đặt ra quá nhiều áp lực tài chính.
- Tiện lợi: Với Timo, bạn có khả năng gửi tiết kiệm mọi lúc, mọi nơi, chỉ cần có kết nối Internet mà không còn phải dành thời gian đến chi nhánh ngân hàng truyền thống. Ngoài ra, khách hàng có thể dễ dàng theo dõi số dư, lãi suất và lịch sử giao dịch online mà không lo lắng việc làm mất, hư hỏng như khi sử dụng sổ tiết kiệm giấy.
- Tiết kiệm thời gian: Gửi tiết kiệm trực tuyến tại nhà sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian quý báu của mình. Không cần phải xếp hàng hay di chuyển, tất cả có thể được thực hiện bằng vài thao tác trên điện thoại di động của bạn.
- Tự động tiết kiệm: Bạn có thể dễ dàng thiết lập tiết kiệm tự động hàng tháng hoặc hàng quý. Điều này giúp bạn duy trì thói quen tiết kiệm mà không cần phải tự thực hiện mỗi lần.
- Có thể chia nhỏ sổ tiết kiệm: Timo cũng cho phép bạn chia nhỏ số tiền gửi thành nhiều sổ tiết kiệm khác nhau (tối đa 4 sổ/lần gửi). Điều này mang lại tính linh hoạt cao hơn, bảo toàn lãi suất mỗi khi khách hàng cần rút tiền trước thời gian.
Để thiết lập hũ tiết kiệm dài hạn với Timo, bạn chỉ cần thực hiện theo các bước sau:
- Bước 1: Tải ứng dụng Timo về điện thoại.
- Bước 2: Đăng ký tài khoản Timo.
- Bước 3: Đăng nhập vào ứng dụng Timo.
- Bước 4: Chọn mục “Tiết kiệm trực tuyến”.
- Bước 5: Chọn kỳ hạn và số tiền gửi.
- Bước 6: Chọn phương thức tái tục, số lượng sổ tiết kiệm.
- Bước 7: Xác nhận thông tin và gửi tiết kiệm.
Lọ tự do tài chính (FFA – 10% thu nhập)
Lọ tự do tài chính, hay còn gọi là “Financial Freedom Account” (FFA), là một phần quan trọng trong quy tắc 6 chiếc lọ. Trong quy tắc này, FFA được thiết kế để chiếm 10% của thu nhập hàng tháng của bạn. FFA có nhiệm vụ quan trọng giúp bạn có thêm khoản thu nhập thụ động, gia tăng tài sản, hướng đến sự tự do tài chính.
Bạn có thể đầu tư FFA vào bất kỳ dự án nào bạn muốn như chứng khoán, gửi tiết kiệm ngân hàng, trái phiếu,… Với lợi nhuận thu được từ việc đầu tư, bạn sẽ có thêm một khoản ngân sách dùng cho những việc cần thiết, đột xuất mà không cần đảo lộn trật tự của dòng tiền.
Lọ tự do tài chính chính là bước quan trọng trong việc đảm bảo bạn không chỉ sống từ lương qua lương mà còn có khả năng thúc đẩy tài sản cá nhân của mình và thực hiện các mục tiêu tài chính dài hạn.
Với 10% thu nhập mỗi tháng, bạn có thể đầu tư vào một sổ tiết kiệm Timo trực tuyến. Bên cạnh những ưu điểm kể trên, Timo còn là Ngân hàng áp dụng lãi suất khá cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, khi khách hàng gửi từ 500 triệu đồng sẽ nhận được thêm 0,3% lãi suất. Ưu đãi này góp phần tối ưu thu nhập thụ động, giúp bạn đạt được mục tiêu tiết kiệm nhanh hơn.
Bên cạnh đó, Ngân hàng số Timo cho phép khách hàng có thể rút gốc từng phần trong sổ tiết kiệm, đây là một tính năng mang lại sự linh hoạt và tối ưu hoá tiền lãi cho khách hàng. Ví dụ, nếu bạn gửi 50 triệu đồng tại Timo với kỳ hạn 1 năm và lãi suất 7%/năm, và sau 6 tháng bạn cần rút 20 triệu đồng để sử dụng. Khi sử dụng tính năng rút gốc từng phần, bạn sẽ không bị mất lãi suất cho 6 tháng còn lại của kỳ hạn, từ đó tối ưu hóa tiền lãi mà không gặp rủi ro mất tiền lãi như trước.
Ngoài ra, bạn cũng có thể mua Chứng chỉ quỹ từ Quỹ đầu tư VinaCapital qua ứng dụng điện thoại của Timo. Kênh đầu tư này phù hợp với những bạn muốn đầu tư không có nhiều thời gian để theo dõi thị trường chứng khoán cũng như chưa có nhiều kiến thức để đầu tư và có lời ngay lập tức. Xem chi tiết về đầu tư quỹ mở tại bài viết này.
Lọ giáo dục (EDU – 10% thu nhập)
Đầu tư cho giáo dục cũng là đầu tư cho bản thân. Vai trò của tài khoản này là giúp bạn liên tục trau dồi kiến thức, phát triển khả năng của mình để tạo thêm thu nhập.
Bạn cần trích 10% thu nhập của mình để học thêm và nâng cao kiến thức. Bạn có thể dùng quỹ giáo dục EDU để đầu tư vào các khóa học tư duy, kỹ năng quan trọng như kỹ năng quản lý tài chính hoặc mua những quyển sách hay để mở rộng tầm hiểu biết.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng lọ EDU để giao lưu với những người tri thức, học hỏi cách họ ứng xử, mẹo kinh doanh, hơn hết là mở rộng mối quan hệ trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Lọ hưởng thụ – (PLY – 10% thu nhập)
Việc hưởng thụ và giải trí là không thể thiếu vì nó giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn về mặt tinh thần. 10% so với tổng thu nhập là mức cần thiết cho lọ PLAY. Đây là số tiền bạn chi tiêu để giải trí, mua sắm tự do, chăm sóc bản thân, làm những điều mới để nâng cao trải nghiệm…
Quỹ hưởng thụ giúp bạn có động lực làm việc tốt hơn. Hãy dành thời gian để hưởng thụ sau những ngày làm việc mệt mỏi và hết mình cống hiến cho cuộc sống đủ đầy của bản thân. Quỹ PLY cần được tiêu thụ liên tục. Nếu bạn không sử dụng hết quỹ PLY, bạn có thể đang mất cân bằng cuộc sống và không chăm sóc bản thân đầy đủ.
Lọ từ thiện – (GIV – 5% Thu nhập)
Trong cuộc sống, sẽ có không ít lần bạn bè hoặc người thân cần sự giúp đỡ. Để hỗ trợ họ mà không làm đảo lộn dòng tiền của các quỹ, bạn nên trích ra 5% thu nhập hàng tháng để bỏ vào quỹ GIVE.
Bạn có thể sử dụng số tiền này để làm từ thiện, giúp đỡ bạn bè, người thân, cộng đồng, đang gặp những vấn đề khó khăn. Bạn có thể giảm tỷ lệ này nếu cần chi trả nhiều khoản khác hơn, nhưng hãy luôn trích một khoản quyên góp để giúp đỡ người khác nhé.
Ví dụ cách áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ với thu nhập 7 triệu
Để minh họa cách áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ vào quản lý tài chính cá nhân cho người có thu nhập 7 triệu đồng mỗi tháng, các bạn có thể làm theo các bước như sau:
- Bước 1: Xác định thu nhập
Bạn cần xác định chính xác số tiền bạn kiếm được mỗi tháng từ công việc, kinh doanh, đầu tư hay bất kỳ nguồn thu nào khác.
- Bước 2: Xác định chi phí cố định
Bạn cần tính toán và xác định các chi phí cố định hàng tháng của mình như tiền nhà, tiền điện, tiền nước, tiền internet, tiền điện thoại di động, tiền gửi xe,… Sau đó, bạn có thể chuyển số tiền này vào lọ chi tiêu bắt buộc.
- Bước 3: Phân bổ tiền cho các lọ còn lại
Sau khi trừ các chi phí cố định, bạn còn lại một số tiền. Bạn cần phân bổ số tiền này cho các lọ tài chính còn lại. Với mức thu nhập 7 triệu đồng mỗi tháng, bạn có thể phân bổ tiền như sau:
- Lọ tiết kiệm: 10% – 700.000 đồng
- Lọ đầu tư: 10% – 700.000 đồng
- Lọ giáo dục: 10% – 700.000 đồng
- Lọ giải trí: 10% – 700.000 đồng
- Lọ thiện nguyện: 5% – 350.000 đồng
- Bước 4: Theo dõi và điều chỉnh định kỳ
Bạn cần theo dõi và điều chỉnh phân bổ tiền cho các lọ định kỳ hàng tháng. Nếu bạn cảm thấy mình đang chi tiêu nhiều hơn so với mức được phân bổ, bạn cần cắt giảm chi tiêu hoặc tìm cách tăng thu nhập. Nếu đến cuối tháng còn dư tiền, bạn có thể đầu tư hoặc gửi vào lọ tiết kiệm để tạo ra nguồn thu nhập thụ động.
Biến thể của quy tắc 6 chiếc lọ tài chính cá nhân
Mặc dù quy tắc 6 chiếc lọ của T. Harv Eker là một phương pháp quản lý tài chính rất phổ biến, nhưng cũng có một số biến thể khác nhau được sử dụng trong quản lý tài chính cá nhân. Dưới đây là một số biến thể của quy tắc 6 chiếc lọ tài chính:
- 5 chiếc lọ tài chính: Đây là phiên bản rút gọn của quy tắc 6 chiếc lọ, loại bỏ lọ thiện nguyện và tập trung vào việc quản lý tiền cho các mục đích khác nhau.
- 7 chiếc lọ tài chính: Biến thể này bao gồm thêm lọ kinh doanh hoặc lọ độc thân, phù hợp với những người có hoạt động kinh doanh và những người sống độc thân.
- 8 chiếc lọ tài chính: Đây là phiên bản mở rộng của quy tắc 6 chiếc lọ, bao gồm thêm lọ mua sắm và lọ vật nuôi.
- 10 chiếc lọ tài chính: Phiên bản này bao gồm các lọ tiền thuế, tiền đi lại và tiền bảo hiểm, nhằm đảm bảo rằng bạn đang phân bổ tiền cho các khoản chi tiêu quan trọng khác.
Dù là biến thể nào, mục đích của các quy tắc này đều nhằm giúp bạn quản lý tài chính cá nhân một cách hợp lý, tránh được những sai lầm phổ biến và đảm bảo tài chính ổn định.
Lợi ích của việc áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ đối với tài chính cá nhân
Việc áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ trong tài chính cá nhân mang lại rất nhiều lợi ích cho bạn, bao gồm:
- Phân bổ nguồn lực hợp lý: Quy tắc 6 chiếc lọ giúp bạn phân bổ nguồn lực vào các mục đích khác nhau một cách hợp lý, giúp bạn không chi tiêu quá nhiều vào một mục và bỏ lỡ các mục khác.
- Tích lũy dự phòng: Chiếc lọ tiết kiệm giúp bạn tích lũy một khoản tiền dự phòng để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp hoặc khi gặp phải những khó khăn tài chính bất ngờ.
- Tạo cân bằng giữa công việc và cuộc sống: Chiếc lọ giải trí được dành riêng cho các hoạt động như xem phim, đi du lịch, mua sắm, ăn uống ngoài nhà hàng và các hoạt động giải trí khác. Những hoạt động này giúp cho bạn có thời gian nghỉ ngơi và thư giãn, giảm bớt căng thẳng trong cuộc sống, nâng cao sức khỏe tinh thần và giúp cho công việc được thực hiện tốt hơn.
- Phát triển bản thân: Chiếc lọ giáo dục giúp bạn đầu tư vào bản thân mình, từ đó giúp phát triển các kỹ năng và kiến thức mới để nâng cao khả năng của bản thân trong công việc.
- Giúp đóng góp cho xã hội: Chiếc lọ từ thiện có mục đích đóng góp cho cộng đồng và xã hội, giúp bạn cảm thấy hạnh phúc và thỏa mãn hơn trong cuộc sống.
- Ý thức tài chính tốt hơn: Áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của mình và đưa ra các quyết định tài chính một cách sáng suốt. Nó cũng giúp bạn tránh được những sai lầm tài chính phổ biến và đảm bảo sự ổn định tài chính trong tương lai.
Các lỗi thường mắc phải khi áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ
Mặc dù đây là một phương pháp quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, tuy nhiên nếu không thực hiện đúng cách, bạn có thể mắc phải một số lỗi sau đây:
- Không phân bổ đúng số tiền vào các chiếc lọ, dẫn đến việc quản lý chi tiêu không hiệu quả.
- Không đồng bộ các chiếc lọ với mục tiêu tài chính cá nhân của bạn, dẫn đến việc không thể đạt được kế hoạch tài chính.
- Không cập nhật thường xuyên các số liệu chi tiêu vào từng chiếc lọ, dẫn đến mất kiểm soát về tình hình tài chính cá nhân.
- Sử dụng quá nhiều chiếc lọ, dẫn đến sự phức tạp trong việc quản lý chi tiêu.
- Không chuyển đổi số tiền giữa các chiếc lọ một cách linh hoạt, dẫn đến việc không tận dụng được tối đa số tiền hiện có.
- Quên giữ lại số dư tại mỗi chiếc lọ, dẫn đến việc không theo dõi được lượng tiền chi tiêu và lượng tiền còn lại tại từng chiếc lọ.
Để hạn chế những lõi này thì bạn có thể cân nhắn việc sử dụng app giúp quản lý chi tiêu tự động, đặc biệt là những người muốn tiết kiệm thời gian và nỗ lực trong việc quản lý tài chính cá nhân.
>> Tham khảo: Cách tiết kiệm tiền của người Nhật để sớm giàu có
App 6 chiếc lọ tài chính giúp bạn quản lý chi tiêu tự động
Để tạo sự tiện lợi và dễ dàng cho quá trình quản lý tiền bạc, hãy sử dụng Hũ Chi Tiêu (Money Pot) tại app Timo với tính năng tự động tích lũy. Với tính năng này, bạn chỉ cần cài đặt số tiền cần thiết vào mỗi lọ. Sau đó, khi tài khoản của bạn nhận được thu nhập hàng tháng, Timo sẽ tự động phân số tiền đó vào những chiếc lọ theo quy tắc bạn đã đề ra. Điều này giúp bạn quản lý tiền theo phương pháp 6 hũ tài chính hiệu quả hơn.
Các bước tạo Hũ Chi Tiêu của Timo:
- Bước 1: Đăng nhập ứng dụng Ngân hàng số Timo trên điện thoại. Nếu bạn chưa có tài khoản, xem cách mở tài khoản ngân hàng online tại đây.
- Bước 2: Chọn Hũ Chi Tiêu tại màn hình chính.
- Bước 3: Chọn biểu tượng (+) ở góc phải bên trên màn hình để tiến hành tạo Hũ mới.
- Bước 4: Đặt tên, chọn Icon minh họa, và nhập mô tả cho Hũ chi tiêu.
- Bước 5: Chọn Nạp tiền (góc trái bên dưới màn hình) hoặc bạn có thể chọn biểu tượng bánh răng (góc phải bên trên) để chọn thời gian nạp tiền định kỳ.
- Bước 6: Lặp lại các thao tác trên để tạo đủ số lượng hũ bạn mong muốn, chẳng hạn nếu bạn áp dụng phương pháp 6 chiếc lọ thì cần tạo 6 hũ tương ứng. Sau đó, bạn có thể nhấn và giữ để sắp xếp các hũ chi tiêu phù hợp với ý muốn của bản thân.
Cách sử dụng Hũ Chi Tiêu của Timo:
- Thứ nhất, bạn có thể ẩn hiện số dư tùy nhu cầu của bản thân.
- Thứ hai, bạn có thể chọn ẨN/HIỆN TIẾN ĐỘ để xem các thông tin chi tiết của quỹ gồm có Tổng tiền vào, tổng tiền ra, thời gian còn lại của tháng, hạn mức nên chi/ngày. Việc này giúp bạn kiểm soát được thói quen chi tiêu của bản thân, khi hũ báo hạn mức chi quá so với kế hoạch thì đây là lúc bạn nên điều chỉnh lại.
- Thứ ba, các bạn sử dụng thanh công cụ ở cuối màn hình để thực hiện các thao tác chuyển tiền đến tài khoản ngân hàng khác, nạp tiền vào Hũ, rút tiền từ Hũ về Tài khoản chính và quét mã QR chuyển tiền/thanh toán.
- Thứ tư, khi thực hiện một thao tác chuyển tiền, quẹt thẻ ATM sử dụng tài khoản chính, các bạn có thể chọn mục Chi trả bằng Hũ Chi Tiêu trên biên nhận để tự động rút tiền từ hũ sang tài khoản chính nhằm bù vào số tiền đã chi ra.
- Cuối cùng, bạn có thể kết hợp Hũ Chi Tiêu với Báo cáo thu chi tháng của Timo để kiếm soát chi tiêu tốt hơn.
>> Xem thêm 10 app quản lý chi tiêu miễn phí trên iOS và Android
Trên đây là những thông tin cần thiết về quy tắc 6 chiếc lọ tài chính mà ngân hàng số Timo muốn giới thiệu đến bạn. Nếu bạn đang muốn cải thiện tình hình tài chính cá nhân, hãy thử áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ và tìm hiểu thêm về cách thức áp dụng phương pháp này vào cuộc sống hàng ngày. Chỉ cần bắt đầu từ những bước đơn giản và kiên trì thực hiện, bạn sẽ đạt được sự tiến bộ đáng kể trong việc quản lý tài chính và đạt được mục tiêu tài chính trong tương lai.
Để áp dụng quy tắc 6 chiếc lọ quản lý tài chính này một cách hiệu quả, bạn có thể sử dụng Money Pot (Hũ Chi Tiêu) của Timo để quản lý dòng tiền một cách thông minh và an toàn. Tải ngay app Timo để việc tiết kiệm và chi tiêu tiền không còn là vấn đề nan giải nhé!
